بررسی تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی در استان گلستان

هدف این تحقیق بررسی تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی در استان گلستان بود. طرح تحقیق حاضر شبه آزمایشی، که بر مبنای راهبرد پیمایشی به انجام رسیده است. از ابزار پرسشنامه و روش مصاحبه برای جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده شده است. جامعه آماری شامل 13180 نفر از سرپرستان خانوار در 37 روستای هدف گردشگری در استان گلستان بود که 170 نفر سرپرست خانوار از روستاهای گردشگری و 130 سرپرست خانوار از روستاهای غیر گردشگری به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری نیز تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب بود. روایی پرسشنامه های تحقیق بر مبنای دیدگاه متخصصان و و پایایی بر مبنای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss 16 و excel تجزیه و تحلیل شد. نتایج آزمون t تک نمونه ای برای ارزیابی سرمایه های معیشتی روستاها نشان داد که سرمایه های معیشتی 5 گانه در دو گروه روستاها کمتر از حد متوسط و در وضعیت نامناسب بود. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که میانگین سرمایه های فیزیکی، مالی و کل سرمایه ها در گردشگری از روستاهای غیرگردشگری بیشتر است. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد که در روستاهای گردشگری فعالیت هایی مانند «فروش تولیدات لبنی محلی»، «فروش لباس محلی»، «زراعت»، به ترتیب راهبرد معیشتی اهمیت بیشتری داشته است. در حالی که در روستاهای گروه دوم، به ترتیب فعالیت های زراعت، کارگری، دامداری، اهمیت بیشتری داشته است. نتایج آزمون کای اسکویر نشان داد که مهم-ترین زمینه آسیب پذیری در مورد روندهای مثبت در روستاهای گردشگری و غیرگردشگری فصلی بودن تغییرات می باشد که معیشت روستایی را با ناامنی بودن مواجه می کند و در مورد روندهای منفی در روستاهای گردشگری، روندهای بحران زای پیش بینی شدنی از مهم ترین موارد در زمینه چارچوب آسیب پذیری بود. همچنین نتایج آزمونt تک نمونه ای برای ارزیابی پیامدهای معیشتی گردشگری نشان داد که به جزء پیامدهای زیست محیطی، وضعیت سایر پیامد های گردشگری، مناسب می باشد. در نهایت مهم ترین پیامد اقتصادی گردشگری عبارت بود از «افزایش قیمت محصولات (مانند غذا، مسکن و ...)»، از جمله پیامدهای اجتماعی نیز می توان به «معرفی فرهنگ محلی» و «افزایش تعامل و تبادل فرهنگی با گردشگران» اشاره کرد، مهم ترین پیامد محیط زیستی «افزایش آگاهی افراد نسبت به حفظ محیط زیست»، و در نهایت مهم ترین پیامدهای نهادی گردشگری نیز «افزایش توجه دولت و نهادهای مسئول به منطقه» بود.